Oba hojalygy pudagynyň yzygiderli ösdürilmegi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga, halkymyzyň abadançylygyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Ýurdumyzda dürli ekerançylyk önümleriniň öndürilişini artdyrmagyň hasabyna oba hojalyk toplumynyň netijeliligini ýokarlandyrmagy şertlendirýän ägirt uly özgertmeler üstünlikli durmuşa geçirilýär.

11-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda bugdaý ekişiniň agrotehniki kadalara laýyklykda geçirilmeginiň, daýhanlaryň ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün edilmeginiň, pagta ýygymy möwsüminde oba hojalyk tehnikalarynyň we enjamlarynyň doly güýjünde ulanylmagynyň şu günüň möhüm talabydygyny nygtady.

Oba hojalyk toplumynyň ägirt uly kuwwatyny toplumlaýyn durmuşa geçirmegiň hasabyna netijeli üstünlikleriň gazanylandygy bellärliklidir. Oba hojalyk özgertmeleriniň çäklerinde bu toplumy dolandyrmagy we düzümleýin özgertmegi kämilleşdirmek, oba ýerlerinde bazar gatnaşyklaryny kemala getirmek maksady bilen, anyk çäreler görülýär. Pudagyň düzümini döwrebaplaşdyrmaga, şol sanda oba hojalyk önümlerini gaýtadan işleýän häzirki zaman kärhanalarynyň, elewatorlaryň we degirmen toplumlarynyň, mineral dökünleri öndürýän zawodlaryň gurluşygyna uly möçberde maýa serişdeleri gönükdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýer we suw serişdelerini rejeli ulanmak meselelerine aýratyn üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, oba hojalyk ekinlerini suw bilen üpjün etmek, tohumçylyk we seçgiçilik işlerini kämilleşdirmek boýunça işler durmuşa geçirilýär. Öňdebaryjy oba hojalyk usullary hem-de ylmy işläp taýýarlamalar işjeň ornaşdyrylýar. Ata-babalarymyzyň ýerden peýdalanmakdaky köpasyrlyk tejribesi hem oba hojalygyny okgunly ösdürmekde ygtybarly binýatdyr.

Obasenagat toplumynyň inženerçilik-tehniki üpjünçilik meseleleri innowasion esasda çözülip, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän iň täze kysymly tehnikalar satyn alynýar. Ýeňillikli şertlerde tehniki hyzmatlaryň hödürlenilmegi, tohum, mineral dökünler, beýleki zerur serişdeler bilen üpjün edilmegi ýaly oba hojalyk önümlerini öndürijileri maliýe-ykdysady taýdan höweslendirýän çäreleriň ählisi oňyn netijesini berip, daýhanlaryň öz zähmetiniň netijesine bolan gyzyklanmalaryny artdyrýar. Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde iri maýa goýum taslamalary amala aşyrylýar. Oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertleri ýylsaýyn gowulanyp, maddy üpjünçiligi barha ýokarlanýar. Bu ugurda amala aşyrylýan maksatnamalaýyn işler oba ýerlerinde zähmete bolan höwesiň ýokarlanmagyny, oňa ýaş hünärmenleriň çekilmegini we ilatyň iş bilen üpjünçiligini şertlendirdi.

Mälim bolşy ýaly, däneçilik we pagtaçylyk ýurdumyzyň ekerançylygynyň strategik ugurlarydyr. Bugdaýyň we “ak altynyň” önümçiligi hem-de gaýtadan işlenilmegi hormatly Prezidentimiziň yzygiderli durmuşa geçirýän obasenagat syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Her ýylyň noýabr aýynyň ikinji ýekşenbesinde ýurdumyzda Hasyl toýy bellenilýär. Ol oba hojalygynyň ähli ugurlarynda ekerançylarymyzyň ýeten sepgitlerini aýdyň görkezýär. Baýramçylygyň çäklerinde, däp bolşy ýaly, iň ýokary netijeleri gazanan oba hojalyk pudagynyň öňdebaryjylaryna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Permanyna laýyklykda, “Watana bolan söýgüsi üçin” medaly, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşurylýar.

6-njy sentýabrda döwlet Baştutanymyzyň ak pata bermegi bilen, ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişine guramaçylykly girişildi. Bu jogapkärli möwsümiň agrotehniki talaplara laýyklykda geçirilmegi üçin ähli çäreler görüldi. Hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, gallaçy daýhanlar ekerançylyk meýdanlaryny öz wagtynda sürüp we gurplandyryp, jogapkärli möwsüme aýratyn yhlas bilen girişdiler. Ekişe azyklyk bugdaýyň ýokary hasylly görnüşleriniň tohumlary taýýarlanyldy.

Türkmen topragynyň ekerançylygyň baý medeniýetiniň dörän gadymy ojagydygy bellärliklidir. Ata-babalarymyz müňýyllyklaryň dowamynda dok däneli bugdaý sümmüllerini ösdürip ýetişdirmek üçin güýç-gaýratlaryny gaýgyrmandyrlar. Her bir kärendeçi üçin bereketli hasyl onuň bolelin ýaşamagynyň binýadydyr, hünär taýdan ussatlygynyň synagydyr. Ýylyň-ýylyna halal zähmet çekmegiň göreldesini görkezýänleriň sany barha artýar. Bularyň ählisi hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak, şol sanda içerki bazary özümizde öndürilýän önümler bilen doly üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli çözülýändiginiň güwäsidir.

Oba hojalyk pudagy milli ykdysadyýetimizi ösdürmekde möhüm orny eýelemek bilen, ol senagat üçin zerur bolan çig maly, azyk bolçulygyny üpjün edýär hem-de ýurdumyzyň halk hojalygy toplumynyň ösüşine itergi berýär. Pagtaçylyk oba hojalyk toplumynyň wajyp ugurlarynyň biri bolup, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçiligi ösdürmek we ykdysadyýetimiziň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak boýunça döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegine mynasyp goşant goşýar. Tehniki üpjünçiligiň gowulandyrylmagy, öňdebaryjy işläp taýýarlamalaryň, innowasion tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagy, ekerançylaryň işleriniň ýeňilleşdirilmegi bu pudagyň ösüşiniň binýatlaýyn ugurlarydyr. Bu işde türkmen alymlaryna, ýöriteleşdirilen ylmy-barlag merkezleriniň hünärmenlerine uly orun degişlidir. Tohumçylyk we seçgiçilik işi, dürli ekinleri ösdürip ýetişdirmegiň usullaryny kämilleşdirmek, şol sanda ýerleriň suwaryş işlerinde innowasion tehnologiýalary synagdan geçirmek olaryň esasy wezipeleriniň hataryna girýär.

Türkmenistanyň eksportynyň agramly bölegini eýelemek bilen, pagta sazlaşykly ösýän dokma senagatynyň kärhanalary üçin çig mal bolup durýar. Bu kärhanalar ýurdumyzyň hem-de dünýäniň bazarlarynda uly islege eýe bolan, halkara ölçeglere laýyk gelýän önümleri öndürýärler. Pagtaçylyk pudagynyň mümkinçiliklerini doly peýdalanmak, “ak altyn” hasylynyň möçberini has-da artdyrmak üçin ýokary hilli tohumlaryň taýýarlanylmagy möhüm şertdir. Şu maksat bilen, pagtany gaýtadan işleýän desgalary düýpli döwrebaplaşdyrmak, şol sanda täze kärhanalary gurmak boýunça anyk ädimler ädildi.

Şu ýyl Türkmenistanda pagta ýygymyna 9-njy sentýabrda girişildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ak pata bermegi bilen, bu möhüm oba hojalyk möwsümi Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda badalga aldy. Toprak-howa şertlerine laýyklykda, Daşoguz welaýatynda pagta ýygymy 15-nji sentýabrda başlanar.

Pagta ýygymy möwsümi oňa gatnaşyjylaryň ählisi üçin hakyky synagdyr. Bu jogapkärli möwsümiň üstünlikli geçirilmegi gönüden-göni işleriň guramaçylygyna baglydyr. Şonuň üçin-de, ýerlerde pagta ýygymynyň bökdençsiz alnyp barylmagy üçin onda ulanylýan tehnikalara hyzmatlar ýola goýuldy, mehanizatorlaryň, sürüjileriň hem-de ýygymçylaryň öndürijilikli zähmet çekmegi, göwnejaý dynç almagy üçin zerur şertler döredildi.

Bugdaý we pagta öndürmek bilen bir hatarda, ýeralma, gant şugundyry, şaly, beýleki gök önümleri, däneli we bakja ekinlerini ýetişdirmek üçin ýerler bölünip berilýär, täze bagçylyklar, üzümçilikler döredilýär. Maldarçylyk, guşçulyk, balçylyk, ýüpekçilik we oba hojalygynyň beýleki görnüşleri yzygiderli ösdürilýär. Bularyň ählisi işleriň ýokary derejede mehanizasiýalaşdyrylmagyny we awtomatlaşdyrylmagyny talap edýär.

Täze ykdysady şertlerde telekeçilik başlangyçlarynyň hemmetaraplaýyn goldanylmagy oba hojalyk özgertmeleriniň häsiýetli aýratynlygydyr. Oba hojalyk toplumyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan ägirt uly işlere ýyladyşhana hojalyklarynyň ulgamyny barha giňeldýän ykdysadyýetiň hususy pudagynyň wekilleri işjeň gatnaşýarlar.

Suw serişdelerini rejeli peýdalanmagyň obasenagat toplumyny okgunly ösdürmegiň, daşky gurşawy goramagyň, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmagyň möhüm şertidigini bellemelidiris. 8-nji sentýabrda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyz ýerleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmagyň, öňdebaryjy tejribeleri önümçilige giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz suw üpjünçiligini we ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak barada aýdyp, bellenen meýilnamalaýyn çäreleriň öz wagtynda we talabalaýyk ýerine ýetirilmegini üpjün etmegiň wajypdygyny belledi. Suw howdanlarynyň göwrümini giňeltmek hem-de suw tygşytlaýjy usullary ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri çaltlandyrmagyň wajypdygyna aýratyn üns çekildi.

Gurak tebigy zolakda suwdan peýdalanmak babatda örän uly tejribe toplamak bilen, Türkmenistan bu ugurda alnyp barylýan ylmy barlaglarda öňdäki orny eýeleýär we beýleki döwletleri suw serişdelerine aýawly çemeleşmäge çagyrýar. Munuň aýdyň mysaly hökmünde Garagumuň jümmüşinde innowasion häsiýetli “Altyn asyr” Türkmen kölüniň gurluşygyny görkezmek bolar. Bu taslama Watanymyzyň dünýäniň suw serişdelerini we daşky gurşawy goramak bilen baglanyşykly ählumumy meseleleriň oňyn çözülmegine uly goşant goşýandygyna şaýatlyk edýär. Onuň üstünlikli amala aşyrylmagy ýurdumyzyň oba we suw hojalygyny ösdürmek üçin hil taýdan täze mümkinçilikleri açmak bilen çäklenmän, tutuş sebitiň ekologik abadançylygyna-da oňyn täsirini ýetirer. Şunuň bilen birlikde, suwuň ätiýaçlyk gorlary döredildi. Olary tebigy şertlerde arassalamak hem-de häzirki zaman tehnologiýalary arkaly oba hojalyk pudagy, şol sanda täze ekerançylyk ýerlerini özleşdirmek, öri meýdanlaryny giňeltmek, bag nahallaryny suwarmak we tehniki hajatlar üçin peýdalanyp bolar.

Umuman, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň ähli ulgamlarynda, şol sanda oba hojalyk toplumynda durmuşa geçirilýän ägirt uly özgertmeler Watanymyzy ösüşiň täze belentliklerine çykarmaga, halkymyzyň abadan ýaşaýşy we has-da öndürijilikli zähmet çekmegi üçin amatly şertleri döretmäge, döredijilik kuwwatyny netijeli ulanmaga gönükdirilendir.